Ji bo hemû zarok û ciwanên kû li herêma Schleswig-Holstein jîyan dikin û xwedî navnîşanekî ne dibekû serdana dibistanê bikin. Ew destûra her jibo zarokên penaber jî derbaz dibe. Bi vî avayî zarok kanên ji roja yekem dest bi fêrbûna zimanê elmanî bikin.
Sistema dibistanê li Almanya ji gelek perçên bi hev ve vekirî û gelek qatan pêktê. Tu dikarî meqam û dezgehên dibistanan yek bi yek, ên li gorî emirê mirovan tu bixwe an jî zarokên te mecburî an jî dikarin herinê, di vî malpera înternetê de bibînî. Bi nikilkirinê dikevî nava lîsta formê (şikilê) dibistanan. Di vî grafîkê li ser sîstemê dibistanên almanî de, tu dikarî ji hevoka jorê agahdariyên li ser emiran bibînî û ji hevoka xwarê jî hejmara sinifan. Bi nikulkirina van jî lîsta formê dibistanên wan vedibe. Bi rêça tîran dikarî nasbîki, gelo zarokê te li gorî dîploma (bawernama dibistanê) xwe dikare here kîjan dibistanên bilindtir.
Hînbûna meslekî an jî xwendina bildind ji bo bidestxistina piraniyan karan li Almanyayê tê xwastin. Hema bê ji bo hînbûna hemî meslekan divê te dibistanek xelas kirbe. Vê dercê tu dikarî li Almanya jî bi dest bixînî.
Heke ku te meslekek bi dest nexistibe, şert (ferz) e, tu herî dibistana meslekî heya dawiya nîvê saldibistanê, heta tu bibî 18 salî. Tu hingê diçî Berufseingangsklassen (BiK-DAZ) /sinifen ji bo hînbûna meslekî/ û Ausbildungsvorbereitendes Jahr (AVSH) /sala ji bo hînbûna haziriya meslekî/. Li wirê jî solzialarbeiter (karmendê ji bo alîkariyê) bi te re alîkarî bikin û hay ji te hebin. Tu li gorî halê dereca xwe hînî zimanê Almanî dibî li ser bingehên DaZ – Deutsch als Zweitsprache (hînbûna Almanî wek zimanê dûyemîn). Heke ku piştre ciyekî ji bo hînbûna meslekekî bibînî û bikevîyê, hingê tu mecbûrî herî Berufsschule (dibistana meslêkî) û bikevî dersên Berufsschulunterricht (dersên dibistana meslekî).
Navendên DaZ (Deutsch als Zweitsprache) li nav dibistanên kû her hene, tên avakirin, bi hevra tên grêdan û bi avayekî gor jîyana dibistanê perwerde ya zimanê elmanî tê bi rêwe birin. Ew tê wê wateyî: Zarok anjî ciwanên kû ferze biçin dibistanê û ji hewdû cûdattir haya wana ji ziman heye, bi şiklekî navendî bi hevra ji alîyê mamostayên pispor we tên perwerde kirin.
Armanca wî yekî ewe kû zarok û ciwan li nav dibistanê da serkeftî bi hevra kar bikin û dawîya perwerdê da bawarnameyekî bidest bixin. Naveroka ew bawernameyî kane gor kesên tevlê bûne hinek şêxsî û cûda be. Encamên berhemên kû tên bidestxistin azadin ji zimanê dayikê ya kesên tevlê bûyî anjî welatê kû ew kesena jê hatîne.
Zarok û ciwan bi piranî ji qonaxa sereta destpêdikin: Li nav gellek navçeyan anjî bajaran kêmzêde 25 demjmêrên hefteyî perwerde tê dayîn. Herviha asane kû perwerdeyêkî ziman rojane kêmtirîn ji dû demjmêran bigrin û berî nîvro jî bi hevra li gel zarokên dîtêr li nav polên normal da cîhê xwe bigrin. Tenê mamoste biryarê didin, ta çi demî xwendewan dê ew qonaxe sereta da bimînên.
Pêştra xwendewan derbazî qonaxa binesazî yê dibin. Ew tê wî wateyî: Xwendewan ji polên DaZ (elmanî wek zimanê dûyem) derdikevin û cîhe xwe li gel perwerdeya normal digrin û hinek jî ji wana dibistanê digûherin. Her bi grêdayî perwerde ya normal mamostayên navendên DaZ zarokan ra çar ta şeş demjmêran perwerde didin. Di qonaxa dawî da xwendewan bi giştî li gel perwerde ya nîzamî da cihê xwe digrin. Herwiha ji mamostayên xwe bi hefteyane perwerdeyekî cûda jibo pêşwebirinê kû wextê xweda destpêdike werdigrin.
Li nav navendên fêrbûn û xwe gîhandina meslegê, xwendewanên kû hewceyî ya ziman wek DaZ (Deutsch als Zweitsprache) hene û her wiha ferze kû biçin dibistana meslegê, ji alîyê proseya ziman fêrbûnê û entegrasyonê tên pêşwebirin û alîkarî ji wan kesan ra tê dayîn.
Li nav cîhgirtina polên fêrbûna entegrasyona meslegê, bi navê „BiK-DaZ“ serîda ji xwendewanan ra jibo destxistina asta zimannasî ya wek A2 perwerde tê dayîn. Bi vî yekî tê xwestin kû ji dawîya xwe amadekirina perwerdeyê û bi destxistina astên zimannasî yên cûda amadebaşîyekî meslegê û serkeftinekî bi destxistina bawernameya sereta ya bi navê „ESA“ (Ersten allgemeinbildenden Schulabschluss) were gihiştin. Anjî çûndin û cîhgirtina li gel dibistanên normal, yên kû kesên hemwelatî ra vekirîn e were asan kirin. Bi vî yeki armanc ewe kû wegûhestinekî ber bi perwerde ya dû qolî (Duale Ausbildung) anjî çûndina dibistanekî dîtêr were asan kirin.
